Teraz jest wtorek, 3 grudnia 2024, 13:49

Strefa czasowa: UTC + 2




Utwórz nowy wątek Ten wątek jest zablokowany. Nie możesz w nim pisać ani edytować postów.
Autor Wiadomość
 Tytuł: Jak umyć domowym sposobem zwierciadło teleskopu Newtona?
PostNapisane: piątek, 31 sierpnia 2012, 12:51 
Offline
Administrator
Administrator
Avatar użytkownika

Dołączył(a): poniedziałek, 24 sierpnia 2009, 14:27
Posty: 9555
Lokalizacja: Chorzów
Załącznik:
brudne.jpg
brudne.jpg [ 33.63 KiB | Przeglądane 11645 razy ]

Po roku lub dwóch intensywnego użytkowania teleskopu, przychodzi moment w którym stwierdzamy, że nasze zwierciadło wypadało by w końcu umyć. Gruba warstwa kurzu potrafi skutecznie osłabić zdolność odbijania światła i mimo faktu, że w rzeczywistości straty nie są tak duże jakby się mogło wydawać, to jednak w przypadku obserwacji obiektów znajdujących się na pograniczu widoczności, różnica może być bardzo istotna. Ponieważ stare powiedzenie twierdzące, że "optykę należy czyścić jak najrzadziej" jest bardzo aktualne, zastanówmy się przed rozpoczęciem czyszczenia, czy na pewno to dobra i sensowna decyzja.
Jeśli się decydujemy, skorzystajmy z poniższych kroków, które mam nadzieje wam to ułatwią.

Po pierwsze przygotujmy się do tego odpowiednio i weźmy kogoś do pomocy.

Po drugie przygotowujemy:
zwierciadło - upewnij się, czy aluminium pokryte jest warstwą zabezpieczającą. Jeśli nie.. zakończ w tym punkcie. Zdecydowana większość zwierciadeł produkowana od wielu lat ma taką powłokę. Jeśli nie wiesz czy Twoje zwierciadło ma taka powłokę, skontaktuj się ze sprzedawcą lub producentem. Jeśli już jest lekko matowe, zapewne powłoki nie ma.
5 litrów wody zdemineralizowanej inaczej wody dejonizowanej. Woda taka dostępna w marketach czy na stacjach benzynowych nie pozostawia ew. śladów podczas schnięcia zwierciadła. Warto aby temperatura wody była zbliżona do otoczenia lub nieco cieplejsza.
odrobina zwykłego płynu do mycia naczyń lub mydło w płynie lub rozpuszczone płatki mydlane - bez jakichkolwiek extra dodatków, które mogły by porysować lub przypadkowo natłuścić nasze zwierciadło;
paczkę bardzo delikatnych i miękkich chusteczek higienicznych lub sterylna bawełna dostępna w aptekach - marka i rodzaj nie mają znaczenia. Nie kupujemy i nie używamy wersji zapachowych i nawilżanych!
śrubokręt krzyżakowy lub inny do odkręcenia lusterka wtórnego i głównego;
czysta szmatka do mycia pozostałych elementów tubusu + jakiś płyt (np. Baader Wonder);
gumowa grusza do wydmuchania pozostałości kurzu;
kolimator - na koniec trzeba będzie skolimować teleskop!;

Po trzecie kilka zasad mycia:
– wybieramy pogodny dzień bez wiatru, a jeszcze lepiej gdy możemy całą czynność przeprowadzić w pomieszczeniu zamkniętym;
– ściągamy z rąk obrączki, pierścionki itp;
– uważamy na ewentaulne odblaski od Słońca, jeśli myjemy zwierciadło na zewnątrz;
– sprawdzamy czy celi mamy założony wentylator. Jeśli tak musimy go zdemontować;
– bardzo dobrze wyjąć jest zwierciadło z celi (nie jest to jednak konieczne gdy w środku nie ma jakiejkolwiek elektroniki - jednakże pamietajmy o konieczności dokładnego wyszuszenia celi);
– zwykłą wodą z kranu możemy awaryjnie spłukać warstwę kurzu w pierwszym etapie mycia. Końcowe płukanie powinno odbyć się za pomocą wody demineralizowanej.

Po czwarte. Czego nigdy nie robimy!
– nigdy nie dmuchamy/przedmuchujemy ustami na jakikolwiek element tubusu i zwierciadeł w jakimkolwiek momencie mycia;
– nie uzywamy sprężonego powietrza do przedmuchania pyłków. Używając z bliskiej odległości, możemy "odmrozić" dmuchaną powierzchnie i może pozostać plama!

1. Stawiamy teleskop na ziemi/podłodze, zwierciadłem do dołu;
Załącznik:
01.jpg
01.jpg [ 284.65 KiB | Przeglądane 12266 razy ]

2. Zaznaczamy jedną ze mocowanych śrub naklejką, tak aby po myciu osadzić celę teleskopu w tym samym miejscu;
Załącznik:
02.jpg
02.jpg [ 207.09 KiB | Przeglądane 12264 razy ]

3. Odkręcamy wszystkie śruby łączące celę z tubusem (nie zgubmy ich!);
Załącznik:
03.jpg
03.jpg [ 144.95 KiB | Przeglądane 12264 razy ]

4. Delikatnie zdemujemy tubus z celi pozostawiając na ziemi celę ze zwierciadłem. Uwaga jeśli w celi masz założony wentylator, spróbuj go wymontować, atk aby go nie zmoczyć. Jesli się to nie uda, pozostaje wymontowanie z celi samego zwierciadła i umycie go osobno;
Załącznik:
04.jpg
04.jpg [ 287.77 KiB | Przeglądane 12264 razy ]

5. Następnie delikatnie odkręcamy lusterko wtórne (druga osoba podtrzymuje je z dołu);
Załącznik:
05.jpg
05.jpg [ 142.44 KiB | Przeglądane 12264 razy ]

Załącznik:
07.jpg
07.jpg [ 77.49 KiB | Przeglądane 12264 razy ]

6. Sprawdzamy stan zabrudzenia zwierciadła głównego. Przy okazji ustawiamy zwierciadło w ten sposób aby stało idealnie równo. Wiem, że przesadą była by poziomica, ale zaraz po zalaniu wodą wszystko się wyjaśni;
Załącznik:
06.jpg
06.jpg [ 122.4 KiB | Przeglądane 12264 razy ]

Załącznik:
22.jpg
22.jpg [ 137.76 KiB | Przeglądane 12263 razy ]

7. Z części wody ok. 1 l przygotowujemy roztwór do mycia głównego;
Załącznik:
08.jpg
08.jpg [ 257.16 KiB | Przeglądane 12264 razy ]

8. Lejemy zwierciadło wodą ok. 1l. pozostawiając wodę na kilka minut tak aby odmokły wszelkie zabrudzenia;
Załącznik:
09.jpg
09.jpg [ 292.6 KiB | Przeglądane 12264 razy ]

9. Jeśli zwierciadło stało równo, woda z niego nie będzie się wylewać. Jesli mamy taka możliwość i wymontujemy całe zwierciadło, możemy zamoczyć je na kilka minut w wodzie, aby odmokło;
Załącznik:
10.jpg
10.jpg [ 232.68 KiB | Przeglądane 12264 razy ]

10. Następnie po kilku minutach wylewamy na zwierciadło trochę naszego roztworu;
Załącznik:
11.jpg
11.jpg [ 307.2 KiB | Przeglądane 12264 razy ]

11. Teraz ważna dycyzja.
To, w jaki sposób umyjemy zwierciadło wpływa bezpośrenio na możliwość jego ewentualnego uszkodzenia. Zastanówmy się sami, czy myjemy opuszkami palców czy innym materiałem. Decyzje podejmyjemy sami. Pomyśl czy Twoje opuszki palców są na tyle delikatne i czyste. Jeśli macie zniszczone pracą ręce, przejdź do metody z chusteczkami lub gazikami.
A więc
a) układamy delikatnie kilka chusteczek (dobrej jakości) na powierzchni, tak aby nasiąkły woda i stały się całkiem mokre lub stały się w pewnym sensie rozmokłą papką. Zamiennie możemy użyć jednorazowych gazików opatrunków (dostaniemy w aptece) - metoda najbardziej inwazyjna - dalej patrz. pkt. 12
b) myjemy delitaknie opuszkami palców. Ważne, aby tylko było czyste i odtłuszczone. - dalej patrz. pkt. 13
c) jeśli zwierciadło nie było bardzo brudne, umyjmy je nie dotykając jego powierzchni. Nie uzywamy wtedy chusteczek, gazików. Lejemy wyłącznie roztwór na zwierciadło. - metoda najmniej inwazyjna, nie wszystko może jednak zejść ze zwierciadła. - dalej patrz. pkt. 13
Załącznik:
25.jpg
25.jpg [ 210.51 KiB | Przeglądane 12263 razy ]

12. Ruchem odśrodkowym myjemy bardzo delikatnie powierzchnie zwierciadła. Czym możemy to zrobić delikatniej, tym lepiej dla zwierciadła. Pamiętajmy aby nie zmyć kółka kolimacyjnego jakie znajduje się na środku zwierciadła. Tutaj ważna uwaga: Nie trzemy jak szyby w oknie, tylko delikatnie dotykamy zwierciadło, w taki sposób jakbyśmy go prawie w ogóle nie dotykali;

13. Po myciu przechodzimy do wielkiego płukania;
Załącznik:
14.jpg
14.jpg [ 309.01 KiB | Przeglądane 12264 razy ]

14. Następnie przechylamy zwierciadło pod kątem powyżej 45°, aby cała woda spłynęła. Starajmy się delikatnie obracać zwierciadło, aby woda mogła spływać i nie pozostawiła suchych zacieków.
Załącznik:
15.jpg
15.jpg [ 234.92 KiB | Przeglądane 12264 razy ]

15. W podoby sposób (pkt. 10 do 14) myjemy lusterko wtórne;
Załącznik:
24.jpg
24.jpg [ 116.72 KiB | Przeglądane 12263 razy ]

Załącznik:
16.jpg
16.jpg [ 256.13 KiB | Przeglądane 12264 razy ]

16. Pozostałości jakie ew. zostały na powierzchni zdmuchujemy gruszką;
Załącznik:
17.jpg
17.jpg [ 206.78 KiB | Przeglądane 12264 razy ]

17. Montujemy lusterko wrótne (obowiązkowo przed montażem zwierciała głównego);
Załącznik:
18.jpg
18.jpg [ 113.46 KiB | Przeglądane 12264 razy ]

18. Umyte zwierciadło. Jeśli coś zostanie po szuszeniu na powierzchni zasnanówmy się czy warto bardziej narażać zwierciadło na kolejną kąpiel.
Załącznik:
21.jpg
21.jpg [ 235.15 KiB | Przeglądane 12263 razy ]

19. Montujemy zwierciadło główne w uwzględniająć zaznaczenie naszego markera;
Załącznik:
19.jpg
19.jpg [ 100.8 KiB | Przeglądane 12264 razy ]

20. Kolimujemy za pomoca najlepiej kolimatora laserowego teleskop;
Załącznik:
20.jpg
20.jpg [ 72.68 KiB | Przeglądane 12264 razy ]

Załącznik:
23.jpg
23.jpg [ 93.9 KiB | Przeglądane 12263 razy ]


W internecie znajdziecie (patrz poniżej) masę wskazówek jak umyć zwierciadło w teleskopie. Niniejszy poradnik powstał w oparciu o wyciągnięcie wniosków z wszystkich polecanych metod.

Pamiętaj. Sam ponosisz odpowiedzialność, za ew. uszkodzenia powłoki zwierciadła. Każde mycie przeprowadzasz na własne ryzyko i odpowiedzialność. Niniejszy poradnik to jedynie wskazówki, umożliwiające sprawne umycie zwierciadła.

Miejsce: Krzyże, AstroShow 2012
Teleskop: Sky-Watcher Synta Dosbon 12" Flex, Zbigniew Siedlecki
Myjący: Marek Substyk i Zbigniew Siedlecki
Foto: Marek Substyk, Zbigniew Siedlecki, Bartosz Wojczyński.

Dziękuje Zbyszkowi i Bartoszowi za pomoc w budowie tego małego poradnika!

Nam udało się umyć zwierciadło doskonale. Nie było po myciu jakichkolwiek widocznych rys, a zwierciadło wyglądało "chyba" lepiej niż nowe :mrgreen:
Powłoki zwierciadła są utwardzane od SiO czy SiO2, a nawet jeszcze czasami fluorkiem magnezu, który jest jeszcze bardziej miękki. Ten materiał na prawdę sporo wytrzymuje!

Przydatne linki:
Sky&Telescope - Caring for Your Optics, by Alan MacRobert - http://www.skyandtelescope.com/howto/di ... page=3&c=y
Celestron - How do I clean my telescope optics – primary mirrors, lenses, eyepieces, corrector plates? - http://www.celestron.com/c3/support3/in ... cleid=1738 (tutaj wersja wody z alkoholem)
Obsession - Cleaning your mirror - http://www.obsessiontelescopes.com/lear ... /index.php
Cleaning the telescope - http://iamprasanna.wordpress.com/2010/0 ... telescope/
Astro-Tom - http://www.astro-tom.com/tips_and_advic ... m#article1
Hack 34. Clean Your Primary Mirror - http://tiketov.net/astronomyhks-chp-3-sect-3.html
Faint Fuzzy Observations - http://freescruz.com/~4cygni/faintfuzzi ... aning.html
Cleaning an RCOS Primary Mirror - http://www.lightbuckets.com/forums/showthread.php?t=947

Czyszczenie w ESO - gąbką!!! :o (widocznie specjalna)
Załącznik:
ntt-cleaning-01.jpg
ntt-cleaning-01.jpg [ 162.67 KiB | Przeglądane 11646 razy ]


Inne pokrewne tematy
Czyszczenie płyty korekcyjnej SCT - http://astrochonum.com/index.php?option ... =3&lang=en

_________________
Pozdrawiam, Marek Substyk
Portal AstroCD, http://www.astrocd.pl, Forum AstroCD, http://www.forum.astrocd.pl
Sklep Allegro AstroCD - literatura i pomoce naukowe dla miłośników astronomiiObrazek facebook.com/Wydawnictwo.AstroCD
Obrazek Mój profil na Facebooku
tel. 880-184-000 (prywatny), e-mail: astrocd@astrocd.pl (prywatne), m.substyk@urania.edu.pl (Urania-PA), marek.substyk@ptma.pl, zarzad@ptma.pl (PTMA);
tel. 575-572-330 (praca), e-mail: katowice@deltaoptical.pl
------------------------------------------------------------

Wielkie Wyprawy Polskiego Towarzystwa Miłośników Astronomii. USA 2020/Islandia 2020



Góra
 Zobacz profil  
 

 Tytuł: Re: Jak umyć domowym sposobem zwierciadło teleskopu Newtona?
PostNapisane: poniedziałek, 3 września 2012, 12:21 
Offline
Administrator
Administrator
Avatar użytkownika

Dołączył(a): poniedziałek, 24 sierpnia 2009, 14:27
Posty: 9555
Lokalizacja: Chorzów
Kilka internetowych sposobów

W zlewie, też nie ma źle.


(np. bez płynu, gdy zwierciadło nie jest mocno brudne i nie ma konieczności używania środka myjącego)


Tutaj sposób na usunięcie przypadkowych śladów odczisków palców na lustrze. Przyznam szczerze, że trochę z obawą podchodzę do używania Acetonu


Cleaning Nellie's Mirror at Chabot Space & Science Center


Center Spotting & Cleaning Primary Mirror


Ja widzimy metod i sposobów jest kilka, a każdy to robi nieco inaczej. Prawie każda z przedstawionych metoda jest dobra i nigdy nie będzie idealna.
Nie przesadzajmy z dokładnością mycia, kilka pozostawiony paprochów niczym nam przeszkadzać nie będzie.

_________________
Pozdrawiam, Marek Substyk
Portal AstroCD, http://www.astrocd.pl, Forum AstroCD, http://www.forum.astrocd.pl
Sklep Allegro AstroCD - literatura i pomoce naukowe dla miłośników astronomiiObrazek facebook.com/Wydawnictwo.AstroCD
Obrazek Mój profil na Facebooku
tel. 880-184-000 (prywatny), e-mail: astrocd@astrocd.pl (prywatne), m.substyk@urania.edu.pl (Urania-PA), marek.substyk@ptma.pl, zarzad@ptma.pl (PTMA);
tel. 575-572-330 (praca), e-mail: katowice@deltaoptical.pl
------------------------------------------------------------

Wielkie Wyprawy Polskiego Towarzystwa Miłośników Astronomii. USA 2020/Islandia 2020



Góra
 Zobacz profil  
 
Wyświetl posty nie starsze niż:  Sortuj wg  
Utwórz nowy wątek Ten wątek jest zablokowany. Nie możesz w nim pisać ani edytować postów.

Strefa czasowa: UTC + 2


Kto przegląda forum

Użytkownicy przeglądający ten dział: Brak zidentyfikowanych użytkowników i 3 gości


Nie możesz rozpoczynać nowych wątków
Nie możesz odpowiadać w wątkach
Nie możesz edytować swoich postów
Nie możesz usuwać swoich postów
Nie możesz dodawać załączników

Szukaj:
Skocz do:  
cron
Powered by phpBB © 2000, 2002, 2005, 2007 phpBB Group
Przyjazne użytkownikom polskie wsparcie phpBB3 - phpBB3.PL