Toruński Zlot Miłośników Astronomii zbliża się wielkimi krokami. Pragniemy przybliżyć Państwu więcej szczegółów dotyczących imprezy.
Trzecią edycję TZMA zainauguruje wykład prof. dr hab. Jacka Krełowskiego z Centrum Astronomii UMK w Piwnicach. Wykłady poprowadzą również mgr Milena Ratajczak i mgr Piotr Sybilski z Centrum Astronomicznego im. M. Kopernika w Toruniu, a także dr Gracjan Maciejewski, dr hab. Krzysztof Gęsicki, Paulina Karczmarek z Centrum Astronomii UMK w Piwnicach oraz Marcin Gładkowski z portalu AstroVisioN.pl. W piątek 17 sierpnia odbędą się warsztaty komputerowe związane z klasyfikacją widmową, które poprowadzi Marcin Gładkowski z portalu AstroVisioN.pl.
Laureaci konkursu wiedzy astronomicznej oprócz nagród rzeczowych ufundowanych przez firmę Delta Optical oraz czasopismo Astronomia Amatorska, spędzą noc obserwacyjną u boku prawdziwych astronomów m.in. na 90 cm teleskopie Schmidta-Cassegraina oraz 60 cm teleskopie Cassegraina - oba znajdują się w Centrum Astronomii UMK w Piwnicach.
W inicjatywie jako partnerzy/sponsorzy uczestniczą: Szkoła Leśna na Barbarce, Centrum Astronomii UMK w Piwnicach, toruńskie Planetarium, Muzeum Okręgowe w Toruniu, czasopismo Astronomia Amatorska oraz Urania - Postępy Astronomii, PROART Design Studio oraz grupa ''Pokazy Nieba w Toruniu''. Sponsorem Głównym jest firma
Delta Optical - dystrybutor sprzętu astronomicznego. Na każdego z uczestników czeka również upominek ufundowany przez czasopismo Astronomia Amatorska.
Zlot został objęty honorowym patronatem Prezydenta Miasta Torunia, Polskiego Towarzystwa Astronomicznego oraz Polskiego Towarzystwa Miłośników Astronomii. Patronat medialny sprawuje Polskie Radio Pomorza i Kujaw. Fora forumastronomiczne.pl, astro4u.net oraz serwis astronet.pl i astronomia24.com objęły imprezę internetowym patronatem medialnym.
Organizatorzy zlotu przygotowali tradycyjnie niespodziankę dla mieszkańców Torunia -
Piknik Astronomiczny z licznymi atrakcjami. Impreza odbędzie się 18 sierpnia 2012 roku, w godzinach 19:30 - 23:00 na toruńskiej Barbarce z dala od licznych źródeł miasta.
Happening astronomiczny rozpocznie się plenerową prelekcją poświęconą meteorytom pt. ''Intruzi spoza Ziemi'', którą poprowadzi Jacek Drążkowski z Polskiego Towarzystwa Meteorytowego.
Prowadzący omówią także bardzo dokładnie budowę różnego rodzaju teleskopów, wyjaśnią jak powstaje obraz w okularze teleskopu i jak można zmieniać powiększenie uzyskiwanego obrazu. Nie zabraknie porad dotyczących wyboru pierwszego instrumentu obserwacyjnego, czy też pod obserwacje konkretnej klasy obiektów.
Gdy zrobi się już wystarczająco ciemno zacznie się pokaz nieba przez teleskopy uczestników zlotu. Miłośnicy podzielą się swoimi doświadczeniami w podziwianiu skarbów nieba. Barbarka to świetne miejsce do obserwacji astronomicznych, więc uczestnicy imprezy zobaczą przez teleskopy garść słabych, ale bardzo pięknych obiektów nieba letniego takich jak mgławice planetarne, gromady otwarte i kuliste gwiazd oraz galaktyki. Najpierw jednak adepci astronomii poznają sylwetki gwiazdozbiorów nieba letniego wraz z ich najjaśniejszymi gwiazdami i najciekawszymi obiektami. Podniebny spektakl poprowadzą: Marcin Gładkowski, Jakub Bandrowski oraz Jarosław Suchocki z Grupy ''Pokazy Nieba w Toruniu'' (
www.pokazy-nieba.pl), zainicjowanej przez portal astronomiczny AstroVisioN.pl. Podczas części obserwacyjnej odbędą się konkursy z upominkami.
W sobotę kursują na Barbarkę autobusy MZK linii nr 27. Na placu Teatralnym autobus będzie o godz. 18:10, a na miejscu o godz. 18:35. Powrót do Torunia umożliwi podstawiony autobus MZK (przedłużony kurs linii nr 27 z Barbarki do przystanku ''Plac Teatralny''- biletowany), o którego przybyciu poinformują prowadzący Piknik.
PROGRAM WYKŁADÓW
TORUŃSKIEGO ZLOTU MIŁOŚNIKÓW ASTRONOMII 2012
16-19 sierpnia 2012. Barbarka k. Toruniaczwartek, 16 sierpnia - Sala konferencyjna na Barbarce - ,,Dworek''Wykład inauguracyjny TZMA2012prof. dr hab. Jacek Krełowski, Centrum Astronomii UMK w Piwnicach
Tytuł: ''Molekuły w obłokach międzygwiazdowych''Streszczenie: Pierwszą molekułą zidentyfikowaną w ośrodku międzygwiazdowym w roku 1937 był metylidyn - CH. Odkryciu temu trudno się dziwić: ten wolny rodnik składa się z atomu najobfitszego pierwiastka we Wszechświecie (wodoru) i atomu pierwiastka tworzącego największą ilość związków chemicznych (węgla). Metylidyn jest wszakże niezmiernie reaktywny; istnieć może tylko dzięki temu, że gęstość materii w obłokach międzygwiazdowych jest skrajnie niska i stąd zderzenia - niesłychanie rzadkie.
Rysunek powyższy przedstawia trzy pasma molekuły CH dostępne dla obserwacji z Ziemi wraz z dokładnymi długościami fal.
Nieco później wykryto kolejny rodnik - CN (cjan). Azot nie jest wprawdzie tak obfity jak wodór, ale moce oscylatorów dla przejścia B-X (0,0), pierwszego jakie wykryto, są o rząd wielkości większe niż dla pasm metylidynu. Wspomniane pasmo CN jest niezmiernie interesujące; zazwyczaj obserwujemy jedynie linie międzygwiazdowe z najniższych poziomów (z racji braku zderzeń). W przypadku cjanu dwa wzbudzone rotacyjnie poziomy obsadzone są dzięki promieniowaniu tła - pamiątce po oddzieleniu się promieniowania od materii, ok. 380 000 lat po Wielkim Wybuchu.
Na powyższym rysunku widać schemat przejść i fragment odpowiadającego im widma wyjątkowo wysokiej jakości. Oprócz linii z poziomów wzbudzonych widzimy efekt przejścia w nielicznych molekułach, w których atom węgla (12)C został zastąpiony ciężkim izotopem (13)C.
Obecność przejść z poziomów wzbudzonych rotacyjnie pozwala na określenie temperatury rotacyjnej CN, jaka wynika z równania Boltzmanna. Okazuje się ona być trochę poniżej 3K - bardzo blisko temperatury promieniowania tła. Molekuły polarne, o asymetrycznym rozkładzie ładunku, chłodzą się bardzo wydajnie przez obrót; stąd ich temperatury rotacyjne muszą być bliskie temperaturze tła. Inaczej mają się sprawy w przypadku molekuł centrosymetrycznych; tam przejścia rotacyjne są wzbronione i obrót chłodzi molekuły bardzo nieskutecznie. Efekt jest taki, że pasma zawierają bardzo wiele linii, ale za to bardzo słabych; nie dziwota, że pierwsze molekuły homonuklearne C(2), H(2) wykryto 40 lat po metylidynie.
Molekuła H(2), choć najobfitsza we Wszechświecie, jest trudna do obserwacji bo jej pasmo okupuje bardzo daleki ultrafiolet i wymaga specjalnej aparatury satelitarnej. Molekuła C(2) jest dostępna dla obserwacji naziemnych - w bliskiej podczerwieni, w postaci tzw. pasm Phillipsa. Pasmo (1,0) jest istotnie zaburzone przez linie telluryczne. Pasmo (3,0) jest bardzo słabe. W tej sytuacji najczęściej obserwuje się pasmo (2,0) ok. 8760A. Wygląd pasma jest zmienny: zależy od temperatury rotacyjnej, a ta może się dla C(2) zmieniać od 20K do 300K z racji niewydajnego chłodzenia.
Stosunki wzajemne przejść w przedstawionych powyżej obiektach wskazują na wyższą temperaturę rotacyjną w HD154368. Tak więc molekuły centrosymetryczne mogą skutecznie próbkować warunki fizyczne w poszczególnych obłokach.
Powyższy rysunek przedstawia sekwencję widm, w których temperatura rotacyjna molekuły C(3) rośnie od dołu w górę. Pojawiająca się po lewej stronie głowa zwiastuje obsadzenie wysokich poziomów rotacyjnych. Te i pokrewne zagadnienia (np. kwestia powstawania bardzo złożonych molekuł prebiotycznych) zostaną omówione w trakcie wykładu.
dr Gracjan Maciejewski, Centrum Astronomii UMK w Piwnicach
Tytuł: ''Tranzytujące egzoplanety''Streszczenie: Tranzytujące egzoplanety są niezwykle ważne dla współczesnej planetologii. Obserwacje fotometryczne tych obiektów, w połączeniu z obserwacjami spektroskopowymi, umożliwiają wyznaczenie rozmiarów i masy, dzięki czemu możliwe jest poznanie budowy wewnętrznej globów. Badania tranzytujących egzoplanet umożliwiają także wyznaczenie nachylenia osi rotacji gwiazdy centralnej względem płaszczyzny orbitalnej. Uzyskane wyniki mają istotny wpływ na teorie powstawania i ewolucji układów planetarnych. Z kolei chronometraż tranzytów umożliwia odkrywanie kolejnych planet, których nie można wykryć innymi metodami z uwagi na przykład na niewielką masę.
Marcin Gładkowski, Internetowy Portal Astronomiczny AstroVisioN.pl
Tytuł: ''Astronomiczna przygoda w Republice Południowej Afryki''Streszczenie: Południowo Afrykańskie Obserwatorium Astronomiczne (ang. South African Astronomical Observatory - SAAO) jest jednym z największych obserwatoriów w Afryce oraz jednym z ważniejszych na Świecie. Znajduje się w stanie Nothern Cape na płaskowyżu Karoo niedaleko miejscowości Sutherland. Obserwatorium posiada kilkanaście teleskopów o różnym zastosowaniu, w tym - Wielki Teleskop Południowoafrykański o średnicy 10 m, w którego budowie partycypowała m.in. Polska. Polski akcent w tej placówce stanowią również dwa 0,5 m teleskopy projektu Solaris.
Podczas wystąpienia opowiem o swoich doświadczeniach związanych z dwoma wyjazdami do SAAO i przeprowadzonych tam obserwacjach fotometrycznych na 1 m teleskopie Elżbiety i spektroskopowych na teleskopie Radcliffe'a o średnicy 1,9 m. Wszystko to w kontekście kompleksowych badań mgławic planetarnych oraz ich gwiazd centralnych w zgrubieniu centralnym Drogi Mlecznej oraz w Małym Obłoku Magellana. Nie zabraknie także akcentu podróżniczego z tego niezwykłego miejsca jakim jest Republika Południowej Afryki.
sobota, 18 sierpnia - Sala konferencyjna w Centrum Astronomii UMK w Piwnicach (Katedra Radioastronomii)dr hab. Krzysztof Gęsicki, Centrum Astronomii UMK w Piwnicach
Tytuł: ''Zmienność gwiazd na etapie życia określanym jako ''post-AGB''''Streszczenie: Omówiona zostanie ewolucja Słońca oraz porównana z ewolucją innych gwiazd mało- i średniomasywnych. Szczególna uwaga będzie poświęcona etapowi bliskiemu końca ich życia, kiedy pod postacią gęstego wiatru tracą one znaczącą część swojej masy. Ukryte w nieprzezroczystej otoczce są wówczas bardzo trudne do badania, choć przez to i bardzo intrygujące. Długotrwały monitoring ich zmienności jest wdzięcznym tematem dla amatorów obserwacji, dysponujących w ostatnich latach coraz lepszym sprzętem, a zgromadzone szeregi danych są cennym materiałem dla astrofizyków.
mgr Milena Ratajczak, mgr Piotr Sybilski, Centrum Astronomiczne im. M. Kopernika PAN
Tytuł: ''Projekt Solaris, czyli o codzienności poszukiwania planet''Streszczenie: ''Projekt Solaris'' to projekt naukowy mający na celu poszukiwanie planet pozasłonecznych w układach podwójnych gwiazd za pomocą sieci 0,5 m zrobotyzowanych teleskopów fotometrycznych. Poprzez wykorzystanie metody chronometrażu zaćmień jesteśmy w stanie odkrywać planety podobne do Tatooine - rodzimego globu Luke'a Skywalkera z ''Gwiezdnych Wojen''.
W trakcie wystąpienia zaprezentujemy główne założenia projektu, stan prac w poszczególnych stacjach obserwacyjnych oraz realia stawiania sieci teleskopów w Republice Południowej Afryki, Australii i Argentynie.
Paulina Karczmarek, Centrum Astronomii UMK w Piwnicach
Tytuł: ''Osobiste wycieczki astronoma po Chile''Streszczenie: Zawód astronoma tym różni się od innych zawodów, że nasze instrumenty badawcze rozsiane są po całym świecie. Kiedy więc astronom ''idzie do pracy'', pakuje dużą walizkę, zabiera paszport i leci na drugi koniec Ziemi. Pierwsza taka wyprawa, niczym pierwszy dzień w nowej pracy, szczególnie zapada w pamięć. O mojej przygodzie w Chile chcę opowiedzieć zarówno z naukowego punktu widzenia, przedstawiając kluczowe zagadnienia astronomiczne i przybliżając warunki pracy z teleskopem New Technology Telescope, jak i z perspektywy podróżnika, poznającego zupełnie nowy kraj na drugiej półkuli.
PROGRAM WARSZTATÓW
TORUŃSKIEGO ZLOTU MIŁOŚNIKÓW ASTRONOMII 2012
16-19 sierpnia 2012. Barbarka k. Toruniapiątek, 17 sierpnia - Sala konferencyjna na Barbarce - ,,Dworek''Marcin Gładkowski, Internetowy Portal Astronomiczny AstroVisioN.pl
Tytuł: ''Klasyfikacja widmowa gwiazd''Streszczenie: Podstawowe parametry na temat gwiazd otrzymuje się analizując ich widma. Widmo gwiazdy zawiera charakterystyczne dla niej elementy widoczne w postaci linii i pasm. Podczas warsztatów spróbujemy wspólnie określić typ widmowy kilku gwiazd na podstawie analizy ich widm (widma niskiej rozdzielczości). Do przeprowadzenia warsztatów przydatne będą własne laptopy.
Zaloguj
FAQ
Szukaj
Będziemy bardzo wdzięczni za wszelkie pomysły.
