Na dobry początek proponuję obserwacje gwiazdy XY Cet. Dobra do obserwacji na zimę, leżąca w bezpośrednim sąsiedztwie Alfa Cet.

Jest to "Algol" o P:2.7807151 dnia. Normalnie ma jasność 8.65, w minimum głównym jasność spada do 9.54, a we wtórnym do 9.34. Minimum główne trwa trochę ponad 6.5 godziny, czyli jak na zaćmieniową całkiem niedługo (trochę dłużej niż w przypadku popularnej RZ Cas). GCVS podaje, iż w minimum głównym występuje płaskie dno o długości trwania 0.02 P. Myślę, że pomiaru jasności wystarczy dokonywać raz na 10-15 minut.

Niestety, generator map AAVSO pokaże nam tylko położenie gwiazdy, natomiast nie wskaże gwiazd porównania (sic! - taki obiekt jasny!). Trzeba posłużyć się np. Carte du Ciel i katalogiem Tycho, żeby samemu znaleźć sobie gwiazdy porównania (czyli takie które jasności nie zmieniają, a na dodatek mają podobną barwę co zmienna). Gwiazdka nie ma także swojej podstronki u SSW. Zresztą w bazie SSW nie ma nawet jednej oceny tej zmiennej, której obserwacje w programie GZZ otrzymały najwyższy współczynnik wartości! Stąd gwiazda ta, jasna, łatwa do znalezienia i obserwacji (choć pogoda zimą jednak jest pewnym utrudnieniem) jest jednym z ważniejszych moich celów obserwacyjnych w najbliższych tygodniach. Wkrótce postaram się w tym miejscu o mapkę lub chociażby o listę katalogowych numerów gwiazd, które nadają się na gwiazdy porównania.

Tak na marginesie. Jej najbliższe zaćmienie jest już dziś. Jego środek wypada o godzinie 22:09 UT. Następne bardziej przystępne minima nastąpią w dniach:
21 listopada - 19:50 UT
2 grudnia - 22:47 UT
16 grudnia - 20:28 UT
27 grudnia - 23:25 UT

dane te można znaleźć na:
http://www.variable-stars.net/minima.php

Polecam!

Naprędce znalazłem gwiazdy, które mogą służyć jako standardy, podaję nr za CdC:

TYC0058-00555-1 (jasność 8.69)
TYC0058-00337-1 (jasność 9.12)
TYC0058-00805-1 (jasność 9.26) HP14174
TYC0058-00569-1 (jasność 9.85) HP14352

mam nadzieję, że te dane pomogą stworzyć mapki do obserwacji tej gwiazdy.

Ciekawe wprowadzenie do tematu tak rzadko poruszanego na forach.
Obserwacje gwiazd zmiennych wymagają nieba conajmniej takiego jak w opisywanym przez Ciebie Płońsku.
W naszych miejskich warunkach samo dostrzeżenie gwiazdy jest sukcesem a co tu mówić od cyklicznych badaniach porównawczych. Szczerze zazdroszczę warunków obserwacyjnych i cierpliwości.
Mam nadzieję, że na jednym ze zlotów trafimy na warunki, które umożliwią tego typu obserwacje.

_________________
jp2
tel. 663 295 042
e-mail: janpolak63@gmail.com
teleskop: Synta 12"

Generator map AAVSO - http://www.aavso.org/observing/charts/vsp/index.html
SSW - http://www.sswdob.republika.pl/glowna.htm
GZZ - http://www.astronomia.pl/obserwacje/index.php?id=296

_________________
Canon EOS 1Ds i klika szkiełek do niego.

WŁASNY INSERTER VIDEO PRZYSTOSOWANY DO OBSERWACJI POZYCJI I ZAKRYĆ.
WŁASNA SŁUŻBA CZASU OPARTA NA SYGNALE DCF77
WŁASNY RADIOTELESKOP W BUDOWIE

Warunki do obserwcji gwiazd zmiennych nie muszą być idealne. Choć łatwiej jest, gdy zasięg wzroku wynosi minimum 5.0. Wtedy szybciej znajdziemy obiekty obserwacji, gdyż zawsze gdzieś w ich pobliżu jest jakaś gwiazda widoczna gołym okiem. Ale nawet w dużym mieście można to i owo w tej dziedzinie zrobić. Po prostu trzeba obserwować te jaśniejsze obiekty. Są to w końcu gwiazdy, a nie DS-y. Tu nie odgrywa aż tak wielkiej roli zanieczyszczenie światłem. Choć wyobrażam sobie, jak mogłyby być trudne początki w tej dziedzinie w centrum Chorzowa jednakże wiele razy obserwowałem gwiazdy zmienne (a przynajmniej te mniej czerwone) w okolicach pełni i bywało, że w 2-3 godziny uzbierałem 50-60 pomiarów. Tak więc w miarę zdobywania doświadczenia obserwacje te stają się o wiele łatwiejsze i w końcu nawet przy tak jasnym niebie można zrobić dokładne pomiary.

Najważniejsza rzecz to cierpliwość, "zbieranie" doświadczeń, wyćwiczenie dojścia do wielu gwiazd, nauczenie się na pamięć jasności gwiazd porównania (co przychodzi samo z czasem), by nie tracić czasu na szperanie po mapach, no i dobranie właściwego sprzętu o odpowiednio dużym polu widzenia i zasięgu, powiększeniu itp., tak żeby nam się komfortowo oceniało jasność gwiazdy. No i rzecz bardzo ważna, staranna nauka metod porównywania jasności, tj. metody Argelandera oraz Nijlanda-Błażki i Pickeringa. Jeśli to opanujemy to już najgorsze za nami dobry opis tych metod znajduje się tu: http://www.sswdob.republika.pl/metodyka.htm
Pozostałe metody lepiej stosować w sytuacjach wyjątkowych bo są już mniej dokładne, ale czasem nie ma wyjścia, gdyż brak odpowiednich gwiazd porównania. Na stronie Stanisława Świerczyńskiego nie ma opisu wszystkich metod. O tych metodach napiszę już niedługo w odrębnym wątku.

Tak obserwacje gwiazd zmiennych naprawdę uczą cierpliwości itd. Sam próbowałem troszkę się tym zajmować. Znajomość wielkości gwiazdowych tu to podstawa. Polskie Towarzystwo Miłośników Astronomii wydało w 1995 r. Poradnik Obserwatora Gwiazd Zmiennych autorstwa Tomasza Krzyta.Ofiarował mi ją Janusz kilka lat temu-zachęcając do obserwacji Polecam gorąco tę książeczkę -bo tam jest dosłownie wszystko, co powinna wiedzieć osoba zabierająca się za takie obserwacje Pozdrawiam

_________________
Tomasz Zaraś
PTMA o/Poznań
Izdebno
PICCOLO TN 115/1150
TRIPLET TN 200/1478

okulary: 10,15, 20 oraz 25 mm Super Plössl. Filtr słoneczny z foli baddera.
Lornetka: Celestron 15 x 70 i 7 x 30 . Rejestrator czasu DCF.
Canon 350d mod
Montaż paralaktyczny FASTRON TRAK



g.g 5854060
adres e-mail: meteo@poa.home.pl
Strona projektu: Izdebska Ostoja Ciemnego Nieba https://www.facebook.com/pages/Izdebska-Ostoja-Ciemnego-Nieba/196221140513466
Moja współpraca z POA : http://poa.home.pl/forum/viewforum.php?
Zaprzyjaźnione forum: http://astro-zone.pl

Owszem, jest to bardzo dobra książka, zawarte są w niej nawet mapy ponad dwudziestu gwiazd zmiennych. Aczkolwiek te mapy mają swoje lata i niektóre jasności gwiazd są podane niedokładnie. Dlatego najlepszym wyjściem jest przeczytać starannie książkę Tomasza Krzyta w części czysto merytorycznej, ale mapy znaleźć najbardziej aktualne na stronie AAVSO lub na stronie Stanisława Świerczyńskiego.

Wcześniej podałem jako wartościowy obiekt do obserwacji gwiazdę zmienną słabo zbadaną (XY Cet). Gwiazdami, które warto na początek poobserwować są też gwiazdy dobrze już poznane i popularne, gdyż można łatwo porównać swoje wyniki z wynikami bardziej doświadczonych obserwatorów. Takimi gwiazdami są np. RZ Cas, AI Dra, TV Cas, AR Aur, które mają stosunkowo krótki czas trwania minimum i są łatwe do obserwacji ze względu na duży spadek jasności podczas zaćmienia. No i są to gwiazdy okołobiegunowe, co znacznie ułatwia planowanie obserwacji. Oto linki do map i innych informacji:
http://www.sswdob.republika.pl/rzcas.htm
http://www.sswdob.republika.pl/tvcas.htm
http://www.sswdob.republika.pl/aidra.htm
http://www.sswdob.republika.pl/araur.htm

W ogóle zacząłem temat gwiazd zaćmieniowych z jednego powodu. Wystarczy jedna noc, żeby zebrać jakieś wartościowe informacje, tzn. zebrać kilkanaście pomiarów, z których wyznaczymy moment środkowy minimum (moment zaćmienia). A to już jest coś. W przypadku wielu innych typów gwiazd zmiennych potrzeba serii ocen nieraz robionych przez wiele miesięcy, żeby coś z nich wynikało ciekawego.

Od jakiegoś już czasu mamy coraz lepsze warunki do obserwacji Algola, czyli Beta Persei, pierwszej odkrytej gwiazdy zaćmieniowej, zbadanej i opisanej przez J. Goodricke'a. Obecnie jest ona widoczna przez całą noc, co znacznie ułatwia uzyskanie pomiarów całego ponad 9 godzinnego minimum. Do wyznaczenia dość dokładnego momentu środka zaćmienia wystarczy jednak w zupełności 6-7 godzinna obserwacja, byle zawierała w sobie środek minimum oraz spore fragmenty gałęzi rosnącej i malejącej krzywej jasności.
Oto link do strony SSW, gdzie mamy ciągle uaktualniane najbliższe minima tej zmiennej:
http://www.sswdob.republika.pl/betaper.htm

Jak widać z ilości wyznaczonych minimów zmienna ta cieszy się sporą popularnością. Wyznaczenie jej minimum nie jest jednak takie łatwe, jakby mogło się wydawać dlatego jest to gwiazda w sam raz do sprawdzenia swoich umiejętności. Przy okazji można odbyć podróż w czasie i poczuć się jak młody Goodricke

Dla ciekawych link do artykułu AAVSO:
http://www.aavso.org/vstar/vsots/0199.shtml

Odświeżam temat, jako że dzisiaj w nocy 30.08.2012 warto obserwować Algola, który będzie miał swoje zaćmienie - osiągnie minimum blasku w dogodnych warunkach. Księżyc prawie w pełni, więc dajcie sobie spokój z astrofoto, weźcie się za obserwacje. Wartościowy byłby timelapse z widokiem Perseusza (z prowadzeniem na Algola) i najbliższych okolic, aby wyraźnie było widać zmianę jasności Algola w czasie. Minimum ma być nieco przed 23-cią.

_________________
Pozdrawiam
Janusz Wiland
Zapraszam na http://www.astrojawil.pl
polecam mój darmowy program Nocny Obserwator - pomoc przy teleskopie w nocy,

OCTOPUS TN 150/1230, OCZKO TN 210/1120, ED80, MIKRON TN 122/630.

FASTRON-5m, FASTRON-7, FASTRON-8T i HEQ5.