Niemal dokładnie piętnaście dni po ostatnim zaćmieniu Księżyca, w piątek 15 stycznia nastąpi pierwsze z dwóch w tym roku zaćmień Słońca. Sytuacja w układzie Słońce, Ziemia Księżyc odwróci się i tym razem to nie Księżyc wejdzie w cień Ziemi, lecz Ziemia trafi na cień Księżyca.
Będzie to najdłuższe obrączkowe zaćmienie Słońca XXI wieku!
Załącznik:
zacmienie.jpg [ 137.49 KiB | Przeglądane 18942 razy ]
Zjawisko będzie obserwowane z terenu Polski jednakże w małej fazie (nie większej niż 0,041). Ostatnią fazę zaćmienia można obserwować na wschód od linii Suwałki-Łódź-Opole. 14 km pas na wschód od Hrubieszowa po sam Bug będzie znajdował się w obszarze zaćmienia, gdzie będziemy mogli obserwować zarówno fazę maksymalną jak i koniec zaćmienia. W rejonie tym przy fazie maksymalnej 0,041 po ok. 30 minutach od wschodu Słońca i na wysokości zaledwie 3° nad horyzontem zakończy się zaćmienie. Tarcza w trakcie zaćmienia będzie przesłonięta w swojej dolnej części.
Najdogodniejsze warunki obserwacji będą mieli mieszkańcy środowo-wschodniej części Afryki, Indii i Chin. W miejscu i momencie najdogodniejszej obserwacji cień będzie miał maksymalną szerokość ponad 333 km i będzie wędrował z nad Afryki w kierunku Oceanu Indyjskiego, kończąc swoją drogę na wschodnim wybrzeżu Chin. Obrączkowe zaćmienie będzie trwało maksymalnie aż 11 minut i 8 sekund. Tarcza Księżyca w takim typie zaćmienia jest mniejsza od tarczy Słońca. Powoduje to efekt tzw. „obrączki”, oświetlając Księżyc za nim. Do zaćmień dochodzi wtedy, gdy podobnie jak w przypadku zaćmienia całkowitego, obserwator znajduje się bardzo blisko przedłużenia linii łączącej Słońce i Księżyc. W odróżnieniu jednak od zaćmienia całkowitego, w przypadku zaćmienia pierścieniowego rozmiary kątowe Księżyca są mniejsze niż rozmiary kątowe Słońca. Dzieje się tak wtedy, gdy zaćmienie ma miejsce w czasie, gdy Księżyc znajduje się w pobliżu apogeum swojej orbity, czyli w pozycji najbardziej oddalonej od Ziemi.
Trwające w całości ponad 6 godzin i 2 minuty zaćmienie rozpocznie się o godzinie 4:05:27 UT a zakończy o 10:07:35 UT. Oczywiście dla konkretnych miejsc obserwacji momenty początku i końca zjawiska będą odmienne. Najlepszym miejscem do obserwacji są południowe Indie i północna Sri Lanka.
Zbliżające się zaćmienie będzie 23. zaćmieniem 141. okresu saros, który rozpoczął się zaćmieniem 19 maja 1613 roku, a zakończy zaćmieniem 13 czerwca 2857 roku. W trwającym ponad 1244 lat 144. okresie saros wystąpi 70 zaćmień Słońca. W ciągu 50 wieków, w latach od –1999 do 3000 (2000 BCE do 3000 CE) przypada 11 898 zaćmień Słońca w tym 4200 (35,3%) częściowych, 3956 (33,2%) obrączkowych, 3173 (26,7%) całkowitych oraz 569 (4,8%) hybrydowych.
Zbieżność w czasie dwóch, a niekiedy nawet trzech pod rząd zaćmień, nie jest niczym szczególnym – to niemal zasada. W ciągu dwóch tygodni, pomiędzy pełnią a nowiem Księżyca, Słońce przesuwa się zaledwie o 14–15° na ekliptyce i jeśli akurat jest w pobliżu któregoś z węzłów księżycowej orbity (jednego z dwóch punktów przecięcia drogi Księżyca na tle gwiazd z drogą Słońca, czyli ekliptyką), to warunki do zaistnienia zaćmienia bywają na ogół wystarczająco dobre zarówno jakiś czas przed, jak i po minięciu węzła.
Kolejne zaćmienie już za rok – 4 stycznia 2011 roku w Polsce częściowe w fazie od 0,795 do 0,819.
_________________
Pozdrawiam,
Marek SubstykPortal AstroCD,
http://www.astrocd.pl, Forum AstroCD,
http://www.forum.astrocd.plSklep Allegro AstroCD - literatura i pomoce naukowe dla miłośników astronomii –
facebook.com/Wydawnictwo.AstroCD Mój profil na Facebookutel. 880-184-000 (prywatny), e-mail:
astrocd@astrocd.pl (prywatne),
m.substyk@urania.edu.pl (Urania-PA),
marek.substyk@ptma.pl,
zarzad@ptma.pl (PTMA);
tel. 575-572-330 (praca), e-mail:
katowice@deltaoptical.pl------------------------------------------------------------
Wielkie Wyprawy Polskiego Towarzystwa Miłośników Astronomii. USA 2020/Islandia 2020